شیر پروانه ای چیست و معرفی انواع شیر پروانه ای آتش نشانی
آنچه در این مقاله می خوانید
فهرست مطالب
شیر پروانه ای (Butterfly Valve) یکی از سیستم های اطفاء حریق به حساب می آید که در جهت باز کردن، بستن یا تنظیم جریان سیال استفاده می شود. انواع شیر باتر فلای در صنف های مختلف صنعتی و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد.
شیرهای صنعتی انواع مختلفی دارند که شیر پروانه ای یکی از آنها محسوب می شود. دریچه های پروانه ای برای باز کردن، تنظیم یا بستن جریان سیالات استفاده می شود.
شیرپروانه ای عملکرد بسیار سریعی دارند به عبارت دیگر خیلی سریع باز و بسته می شوند. در این مقاله به نحوه عملکرد شیر پروانه ای، انواع، قطعات و برخی جنبه های دیگر این شیر آتش نشانی می پردازیم.
شیر پروانه ای چیست؟
شیر پروانه ای یک شیر یک چهارم چرخشی است که برای باز کردن، بستن و تنظیم جریان سیال استفاده می شود و عملکرد آسانی دارد. چرخش 90 درجه ای چرخ دستی سوپاپ یا محرک، جریان سیال را به طور کامل باز یا بسته می کند شیر باترفلای دارای دیسک است.
این دیسک بر روی یک محور چرخشی نصب می شود همانطور که چرخ دستی را می چرخانید تا جریان سیال را متوقف کنید، دیسک به سمت پایین حرکت می کند و جریان را مسدود می کند. در شرایط کاملاً باز، دیسک شیر یک زاویه 90 درجه نسبت به جریان سیال ایجاد می کند.
این نوع شیرآلات دارای عملکرد سریع، وزن سبک، طراحی ساده، اندازه کوچک، هزینه کمتر و جای نصب کوچک هستند.
بنابراین، شیر پروانه ای یا همان باترفلای ولو بیشتر برای مهندسی شهری، مخازن سپتیک، ساخت خطوط لوله آب، حفاظت از محیط زیست و کاربردهای برق آبی مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین می توانید از یک محرک اتوماتیک، چرخ دنده یا دستگیره برای کار با آنها استفاده کنید.
شیر پروانه ای آتش نشانی Butterfly Valve برند فلوکام
انواع شیر پروانه ای
شیر های پروانه ای بر اساس نوع سیالی که قرار است از آن عبور کند، به چند نوع تقسیم بندی می شوند. انواع شیر باتر فلای با ابعاد مختلف برای کنترل جریان سیال در جهت انتقال گاز، آب و مایع با فشار کم مورد استفاده قرار می گیرد.
شیر پروانه ای از نظر نحوه اتصال به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:
- – شیر پروانه ای فلنجی
- – شیر پروانه ای ویفری
- – شیر پروانه ای شیار دار (Grooved)
همچنین شیر های باتر فلای از نظر نوع دستگیره نیز به دو گروه تقسیم بندی می شوند:
- – شیر پروانه ای اهرمی
- – شیر پروانه ای گیربکسی
شیرپروانه ای اهرمی
شیر پروانه ای اهرمی، ساده ترین شیر دستی به حساب می آید به دلیل اینکه این نوع شیر باترفلای به منظور قطع و وصل کردن به نحوه ای طراحی شده است که هر زمان که نیاز باشد به وسیله دسته اهرمی باز و بسته می شود.
علیرغم اینکه این شیر عملکردی با سرعت بیشتر نسبت به شیرهای دیگر در جهت قطع و وصل شدن سیال دارد. یکی از معایب شیرپروانه ای اهرمی آن است که در اثر قطع و وصل شدن سریع، موجب آسیب پذیری به اتصالات و سیستم آتش نشانی می شود.
شیرپروانه ای گیربکسی
شیر پروانه ای گیربکسی نیز مانند نوع دستگیره اهرمی در جهت قطع و وصل کردن جریان سیال مورد اسفاده قرار می گیرد. این نوع باترفلای در فشار عملکردی 10 بار و 16 بار به کار می روند.
یکی از مزیت های شیر پروانه ای گیربکسی آن است که میتوان دسته ی چرخشی این شیر را با یک موتور پنوماتیک تعویض کرد و آن را طوری تنظیم نمود که به صورت خودکار عمل کند.
کارکرد شیر پروانه ای به چه صورت است؟
کاربرد شیر پروانه ای بسیار شبیه به شیر توپی است. دریچه های پروانه ای به دلیل وزن سبک، هزینه کم، کارکرد آسان و سریع معروف ترین هستند. یک شیر قطع کن پروانه ای یک صفحه فلزی دارد که به یک ساقه متصل است.
این دیسک همیشه در جریان وجود دارد به این دلیل که افت فشار را افزایش می دهد.برای چرخاندن این دیسک از یک چرخ دستی یا محرک استفاده می شود. دیسک سوپاپ حرکتی را توسط ساقه دریافت می کند تا جریان سیال را باز یا بسته کند. یک شیر پروانه ای به روش زیر عمل می کند:
هنگامی که اپراتور سوپاپ دستگیره را در جهت عقربه های ساعت تا 90 درجه می چرخاند، دسته حرکت خود را به ساقه منتقل می کند و ساقه حرکت دسته را دریافت می کند و دیسک می‌چرخد.
هنگامی که دیسک در جهت عقربه های ساعت حرکت می کند، می چرخد زاویه ای عمود بر جریان ایجاد می کند. به همین دلیل جریان سیال را به طور کامل متوقف می کند.هنگامیکه که اپراتور می خواهد دریچه را به طور کامل باز کند، دستگیره را در جهت خلاف جهت عقربه های ساعت تا 90 درجه می چرخاند.
هنگامیکه دیسک توسط دسته در جهت خلاف جهت عقربه‌های ساعت حرکت می‌کند، از نشیمنگاه سوپاپ دور می‌شود، زاویه‌ای موازی با جریان سیال ایجاد می‌کند و به سیال اجازه جریان می‌دهد. شیرهای پروانه ای کنترل سبک و کم هزینه بر جریان آب را در سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک (اسپرینکلر) آتش نشانی و لوله ایستاده ارائه می دهند.
یک شیر پروانه ای جریان سیال را از طریق سیستم های لوله کشی جدا یا تنظیم می کند. در حالی که میتوان آنها را با مایعات، گازها و حتی نیمه جامد استفاده کرد، شیرهای پروانه‌ای برای حفاظت در برابر آتش به عنوان دریچه‌های کنترلی عمل می‌کنند که جریان آب را به لوله‌های سرویس‌دهنده سیستم‌های اسپرینکلر آتش نشانی یا لوله ایستاده روشن یا قطع می‌کنند.
یک دریچه پروانه ای برای محافظت در برابر آتش، جریان آب را از طریق چرخش یک دیسک داخلی شروع، متوقف یا دریچه گاز می گیرد. هنگامی که دیسک به موازات جریان چرخانده می شود، آب می تواند آزادانه از آن عبور کند.
دیسگ را 90 درجه بچرخانید و حرکت آب لوله کشی سیستم متوقف می شود. این دیسک نازک می تواند همیشه در مسیر آب بماند بدون اینکه حرکت آب از طریق دریچه به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
نشانگر موقعیت نقش مهمی در عملیاتی نگه داشتن سیستم های حفاظت در برابر آتش دارد. شیرهای پروانه ای به عنوان دریچه های کنترلی عمل می کنند که می توانند آب را برای آتش زدن سیستم های اسپرینکلر یا لوله ایستاده یا بخش هایی از آنها ببندند. هنگامی که یک شیر کنترل ناخواسته بسته می شود، می توان کل ساختمان ها را بی دفاع رها کرد.
نشانگر موقعیت به متخصصان آتش نشانی و مدیران تاسیسات کمک می کند تا یک دریچه بسته را شناسایی کرده و آن را به سرعت باز کنند.
بیشتر شیرهای پروانه ای برای حفاظت در برابر آتش شامل سوئیچ های دستکاری الکترونیکی هستند که با یک صفحه کنترل ارتباط برقرار می کنند و هنگام چرخش دیسک ، آلارم ارسال می کنند. اغلب، آنها شامل دو سوئیچ دستکاری می شوند: یکی برای اتصال به پانل کنترل آتش و دیگری برای اتصال به یک دستگاه کمکی، مانند آژیر یا بوق
مقاله مرتبط: شیر تست و تخلیه چیست؟
اجزای شیر پروانه ای
- بدنه ای که دیسک، ساقه و نشیمنگاه را در خود جای داده است
- یک دیسک جریان سیال را از طریق شیر کنترل می کند
- ساقه ای که برای چرخاندن دیسک و نشانگر موقعیت استفاده می شود
- یک نشیمنگاه که با بسته شدن شیر یک مهر و موم ضد آب با دیسک ایجاد می کند
مشخصات فنی شیر پروانه ای
طراحی ساده باترفلای ولو، آنها را به انتخابی مقرون به صرفه در مقایسه با سایر انواع شیرهای کنترل تبدیل کرده است. از آنجایی که این نوع شیرها دارای مزایایی همچون وزن سبک و فشرده تر بودن و نصبی آسان را شامل هستند. از نسل قبلی خود، شیر دروازه ای OS&Y (“ساقه و یوغ بیرونی” یا “پیچ و یوغ بیرونی”) پرکاربرد تر هستند، اکثر نصب کنندگان آتش نشانی از استفاده از شیر پروانه ای به عنوان شیر کنترل استفاده می کنند.
اجزایی که هنگام انتخاب شیر پروانه ای باید در نظر گرفته شود به نیاز نصاب و نوع لوله مورد استفاده بستگی دارد. اگرچه آنها با انواع نشیمنگاه سوپاپ ساخته شده اند، صندلی های آنها تقریباً به طور انحصاری با روکش لاستیکی EPDM در حفاظت در برابر آتش ساخته شده اند. EPDM به دلیل مقاومت در برابر آب و هوا، دماهای بالا و پایین، مواد شیمیایی مختلف و نشت، محبوب است.
شیر پروانه ای ویفری برای استفاده در سیستم های لوله کشی فلنجی طراحی شده است، با استفاده از دو فلنج و یک سری مهره و پیچ در جای خود ثابت می شود.
یک شیر ویفر باید فلنج های دو طرف آن را به یکدیگر متصل کند تا شیر را در جای خود نگه دارد. در نتیجه، قبل از نصب یا برداشتن این شیرها، آبپاش آتش نشانی یا سیستم پایه لوله باید خاموش و تخلیه شود.
شیر پروانه ای شیاردار یک شیر کنترلی است که برای لوله هایی با انتهای شیاردار طراحی شده است. این شیر با کوپلینگ‌های لوله و واشرهای ساده متصل می‌شود که به طور قابل توجهی سریع‌تر نصب می‌شوند و در عین حال یک مهر و موم ضد نشتی ایجاد می‌کنند.
این طراحی تعویض لوله های پایین دست شیر را آسان تر می کند. با بسته بودن دریچه، کوپلینگ پایین دست منبع آب را می توان جدا کرد در حالی که کوپلینگ بالادست متصل باقی می ماند و آب را به آن بخش می بندد.
شرکت آتش نشانی لیدوما نمایندگی انحصاری انواع شیرآلات برند فلوکام مورد تایید سازمان آتش نشانی، در ایران می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا استعلام لیست قیمت شیرآلات آتش نشانی با کارشناسان لیدوما در ارتباط باشید و یا به فروشگاه اینترنتی لیدوما مراجعه بفرمایید.
- تیم تولید محتوا
- شهریور 31, 1401
- 1922 بازدید
یک دیدگاه برای “شیر پروانه ای چیست و معرفی انواع شیر پروانه ای آتش نشانی”
ممنونم از مطالب آموزشی و خوبتون.